Булды кондыз, аслы үзгәрде диеп мин күрсәм үз, —
Хәзрәтеңне белмәдем! — Дуңгыз икәнсең син һәнүз!
Матбага алгач, сине инсане галидер дисәм, —
Кайда галилек сиңа, хали икәнсең син һәнүз!
Тугъры юлны тапты бу, тәүфикъ имеш, ярый, дисәм, —
Лотфе Хактан пакь икән, гари икәнсең син һәнүз!
Гыйльмә нашир булды бу, яхшы кеше булды, дисәм, —
Нәйләем ки, бик кабих, шахшы икәнсең син һәнүз!
Бу сәхи, бер бай кеше тәкмил итәр барын, дисәм, —
Бер хәсис, мәгърур икән, карун икәнсең син һәнүз.
Бу ганидер, милләтә ярдәм вә гаүнәйләр, дисәм, —
Иске Нәмруд, Самри, Фиргавен икәнсең син һәнүз!
«Белдем инде милләтең дәрден», — дисең, борчак атып, —
Файдасы юк бер хәрам корсак икәнсең син һәнүз!
*
Туктале, бер көн килер дә, өйрәтер, әлбәт, ләхет, —
Милльёның ул тар ләхеттә файда бирмәс, бәдбәхет!
Бу кадәр зур, галишан милләт белән ник уйнадың?.. —
Ахыры, син милләти каткан тирең дип уйладың!
Туктале, алдыңда, дуст, мәхшәр дә бардыр, суд та бар, —
Каһре Хак бар; тиз янар корсагың — анда ут та бар!
Анда хакимнәр дә алтыннарга һич алданмыйлар;
Анда адвокат та юктыр, — акчага ялланмыйлар.
И аягың коргыры! намусымызны таптадың;
Золмәтеңнең хөрмәтенә шәмсемезне капладың.
Син үзең сүнсәң сүнәрсең, бу кояш сүнмәс әле;
Ул мөкаддәс, залимең әмренә тиз күнмәс әле.
Ташла тиз! пычратма матбугатны, кит! бер якка кит!
И печән өстендә өргән һәм талашып яткан эт!
Матбага — типография.
Һәнүз — һаман.
Инсане гали — бөек кеше.
Хали — буш.
Лотфе хактан — Алла рәхмәтеннән.
Гари — ялангач, шәрә.
Гыйльмә нашир — гыйлем таратучы.
Нәйләем (нә әйләем) — нишлим, ни хәл итим.
Кабих — кабахәт.
Сәхи — юмарт.
Тәкмил итү — төгәлләү, җитештерү.
Гани — бай.
Гаүнәйләр (гавен әйләр) — ярдәм итәр.
Галишан — олы дәрәҗәле.
Каһре Хак — Алла каһәре.
Золмәт — караңгылык.
Шәмс — кояш.
Залимең әмренә — явызның боерыгына.
(Чыганак: Әсәрләр: 6 томда/Габдулла Тукай. – Академик басма. 1 т.:
шигъри әсәрләр (1904–1908)/ төз., текст., иск. һәм аңл. әзерл.
Р.М.Кадыйров, З.Г.Мөхәммәтшин; кереш сүз авт. Н.Ш.Хисамов, З.З.Рәмиев. –
Казан: Татар. кит. нәшр., 2011. – 407 б.).
