1905 ел революциясеннән соң, Г.Камал драматургиясе яңа сыйфатлар алып үсеп китә. Моны әдипнең «Бәхетсез егет» драмасын ни рәвештә үзгәртеп эшләвендә ачык күреп була. Әсәрне җәдитчелек һәм кадимчелек тарафдарлары булган геройлар…
Икенче бүлек Мәктәп баскычлары 1 Урал суы һәм аңа коя торган Чаган елгасы бергә кушылып ясаган култыкка кечерәк кенә шәһәр кереп сыенган. XVI гасырда бояр һәм воеводаларның җәберенә һәм ачлык-ялангачлыкка…
Һәр каплан тиресе кигәнне батыр димә! Сабыр — шатлык ачкычы, ашыгу — үкенеч ачкычы. Оятсыз хатын тозсыз аш кебидер. Ахмакның күңеле авызында, Гакыллының теле күңелендә. Тере эт үлгән арысланнан яхшырактыр.…
Бер шәһәрнең читендә генә өч агай-эне торалар иде. Боларның, нинди генә эшкә тотынсалар да, ни сәбәптәндер эшләре уңга китми иде. Бу агай-энеләр эшләре уңмавында үз-үзләрен гаепләргә уйлап та карамыйча, һаман…
Нинди күп бездә ятимнәрне талаучы бәндәләр! Җантимерләрнең итек астын ялаучы бәндәләр. Ярлыга ярты тиен артса — җылаучы бәндәләр, Күзгә, ачларны аяп, төкерек сылаучы бәндәләр. Күп, шөкер! — Бездә исәпсез күп…
(Бурениннән) Электә бер Ташчы торган бу дөньяда, Безнең җирдә түгел — ерак Япунъядә. Үзе булган таза гына бер яшь кеше, Ялыкмыйча эшли икән ул таш эше. Ризыкланган ачы тирләр һәм…
(Пушкиннән үзгәртелде) Йа Илаһым! Падишаһым! Бер дә чик юк иркеңә, Әмритәсең син кызыкмаска кешенең милкенә. Мин кызыкмыйм һич кешенең малы, милке, бәхтенә; Кайда ул, хәтта кызыкмыйм падишаһлар тәхтенә. Көнче күз…
(Иделдә сәяхәтем хатирәсе) Килсә байның ач халыкны күзгә-күз мыскылласы, Яллый ул, әлбәт, пароход, ансы — байлар юргасы. Ярда торган ач халыкка йөз дә бормый, туп-туры Юргалый ул шунда тиз-тиз, кайда…
(Иделдә сәяхәтем хатирәсе) Килсә байның ач халыкны күзгә-күз мыскылласы, Яллый ул, әлбәт, пароход, ансы — байлар юргасы. Ярда торган ач халыкка йөз дә бормый, туп-туры Юргалый ул шунда тиз-тиз, кайда…
Бәйрәм җиткән. Акча кирәк — касса коры; Мөхәррирләр язган өчен акча сорый; Нашир исә, читлектәге бүре төсле, Идән буе арлы-бирле атлап йөри. Машинистлар, мөрәттибләр дә бар шунда, Тарткалыйлар кайсы анда,…