Равил ӘМИРХАН Тукай чоры Казаны
И Казан шәһре, торасың тауда зур шәмдәл кеби, Мәсҗедең, чиркәүләрең һәм часларың шәмнәр кеби. Г.Тукай Бүгенге Татарстанның башкаласы Казан мең еллар элек үк инде Иделдән җиде чакрым ералыкта, шәһәрнең төньяк…
И Казан шәһре, торасың тауда зур шәмдәл кеби, Мәсҗедең, чиркәүләрең һәм часларың шәмнәр кеби. Г.Тукай Бүгенге Татарстанның башкаласы Казан мең еллар элек үк инде Иделдән җиде чакрым ералыкта, шәһәрнең төньяк…
XX гасыр башы зур үзгәрешләр һәм тел тирәсендә барган көрәшнең иң кызган чоры булды. Халык азатлыгы һәм бәйсезлеге, татар мәдәниятенең үсеше өчен көрәш, киң колачлы революцион күтәрелеш телнең яңача, халыкчан…
(«Казан утлары» журналы редакциясе биргән сорауларга җаваплар) 1. Г. Ибраһимов безнең культурабыз үсеше тарихында нинди урын тота? — Бу сорауга җавап бирү өчен, Г. Ибраһимовның әдәби һәм гыйльми эшчәнлеге, шулай…
Азмы кимсетте, ятим, дип яшьлегеңдә күп кеше, Азмы сәд чикте юлыңа тәкъдиреңнең һәр эше. Азмы ваксытты җаныңны җир йөзенең тормышы, Азмы йөртте үз дигәнчә язмышыңның төзелеше. Рәнҗи халкың җаны тик…
Белмим, кайсы таулар күкрәгеннән Һәйкәлеңнең ташы, тимере, — Тик син үзең халык йөрәгеннән, Халык мәхәббәте — синең исемең.Халык гомере — синең гомерең.
Сораган япь-яшь бер шагыйрь Тукайдан, төштә күреп: — Язарга шартлар, әйт, абый, Ничегрәк иде элек? Түшәктә яткан җиреннән, Ютәлләп, әйткән Тукай: — Син шартлар дисең. Аны бит Кем ничек аңлый,…
Ак кирәк, дип, пакь кирәк, дип, Җырлады, язды Тукай. Дәрт уятырга кешедә Уянды, янды Тукай. Халкына бәхет эзләде Авыр заманда Тукай, Өмет бәйләде туачак Яңа таңнарга Тукай. Иң матур, моңлы…
Ак япмасы төште һәйкәлеңнең, — Җанлы булып бастың каршыга: Гүя һаман оча күңелең кошы, Гүя һаман җаның ашкына. Мәгърифәтле азат татар илен Күрер өчен яндың-кейдең син; Шуңа күрә безнең йөрәкләрдә…
* * * На татарском кладбище, Среди старых плит… И. Эренбург Татар зиратында Тукай ята. Кара мәрмәр ташы Тукайның. Әйләнәм дә киләм шул кабергә… Ахры, тормыш, ардым бугай мин. Язмышына…
* * * Әлмәттә Габдулла Тукай һәйкәле ачылу уңае белән Тукай исән. Җыры күңелләрдә, Яшәсәк тә үзен күрмичә. Тукай килә моңлы сазын уйнап, Шагыйрьләргә тынгы бирмичә. Газраилләр юкка сөенгәннәр, Карап…