Сәгыйть СүнчәләйИнеш
(Тукай хатирәсе) Яктысы берлән сихерләп күк читен, әкрен генә,Моң гына изге кояш — солтан кояш иелә, иңә… Йә, ничек киң ул сәгадәтле кояшның яктысы!Нинди төс юк нурларында! Һәммәсе оҗмах төсе!…
(Тукай хатирәсе) Яктысы берлән сихерләп күк читен, әкрен генә,Моң гына изге кояш — солтан кояш иелә, иңә… Йә, ничек киң ул сәгадәтле кояшның яктысы!Нинди төс юк нурларында! Һәммәсе оҗмах төсе!…
Азмы кимсетте, ятим, дип яшьлегеңдә күп кеше, Азмы сәд чикте юлыңа тәкъдиреңнең һәр эше. Азмы ваксытты җаныңны җир йөзенең тормышы, Азмы йөртте үз дигәнчә язмышыңның төзелеше. Рәнҗи халкың җаны тик…
Азмы кимсетте, ятим, дип яшьлегеңдә күп кеше,Азмы сәд чикте юлыңа тәкъдиреңнең һәр эше. Азмы ваксытты җаныңны җир йөзенең тормышы,Азмы йөртте үз дигәнчә язмышыңның төзелеше. Рәнҗи халкың җаны тик зур мохитнең…
Белмим, кайсы таулар күкрәгеннән Һәйкәлеңнең ташы, тимере, — Тик син үзең халык йөрәгеннән, Халык мәхәббәте — синең исемең.Халык гомере — синең гомерең.
Син ерактан күргән кырларның Ал гөлләрен сибеп юлыңа, Баш ия Ил, — ятимгә түгел, Сиңа — үзенең бөек улына. Бишенче ел таңы каршында, Калкып чыгып тормыш төбеннән, Кул биргәнсең Яңа…
(Г. Тукай исемендәге пароходка) Сине койганнар тимер, корычтан. Сиңа кушканнар шагыйрь исемен. Син шушы көнне утлы җан алдың, Җаны мәңгелек, — кеше кешенең, Шул исем белән юллар гизәрсең, Маяклар сине…
Сораган япь-яшь бер шагыйрь Тукайдан, төштә күреп: — Язарга шартлар, әйт, абый, Ничегрәк иде элек? Түшәктә яткан җиреннән, Ютәлләп, әйткән Тукай: — Син шартлар дисең. Аны бит Кем ничек аңлый,…
Сораган япь-яшь бер шагыйрьТукайдан, төштә күреп:— Язарга шартлар, әйт, абый,Ничегрәк иде элек? Түшәктә яткан җиреннән,Ютәлләп, әйткән Тукай:— Син шартлар дисең. Аны битКем ничек аңлый, дускай! Дөресен әйткән чагында, Мең төрле…
Карап калды чыршыларның Шаулап торганы. Бәс белән карга төренгән Кырлай урманы. Чылдыр-чылдыр, чылдыр-чылдыр… Яңгырый дала. Кала басу, кала ындыр, Туган як кала. Кырпак кырау бар дөньяны Агарткан иртә. Бәдри агай…
Троицк шәһәре Уй елгасы буенда, Тукай анда 1912 елда булган. Буын арты Буыннарны Танып килә, Уй елгасы Гасырлардан Агып килә. Кемнәр аңа Керә алган Бары тездән, Кемнәр аның Чоңгылларын Иңләп…